ΟΙ ΑΠΟΚΡΙΕΣ ΣΤΗ ΡΑΒΕΝΗ
Εκεί στο μισοχώρι κάναμαν και τσι «μπράτζες» τσ’ απόκριες.
Τα παιδιά μαζεύαμαν ξύλα απ’ όλο το χωριό από μέρες, όσο να γιομίσει ο πλάτωνας ως τη γκριμπότα. Πάντα τα μαζεύαμαν, λέγαμαν κι ένα τραγούδι, σα να φοβερίζαμαν:
«Ξύυυλα για τσι μπράτζες! Παλούουουκια από τσι χράφτες!»
Άχαε ο τόπος από τσι φωνές. Καμπόσες γυναίκες μας ήλεγαν μοναχές τους: «Διαβείτε κι από δω μωρέ σκασμένα να πάρετε τούταγια τα κλαρούδια!». Καμπόσες μας έδιναν καμιά τσιέτα, ούτε ζαλίκι καλά, καλά, όσο για να μας περγελάσουνε. Κόταγαν να μη δώκουν; Ήξεραν τη νύχτα τι θα τσι βρει. Ταχιά, πάντα σκόλαγαν τα ξύλα, μας έστελναν οι μεγάλοι να πάμε να κλέψωμε απ’ τσι θημωνιές.
Όποιος δεν είχε δώκει απ’ τη μέρα, την πλήρωνε τη νύφη πρώτος. Όλα τα πουρνάρια που είχε για το φούρο κι όλη τη θημωνιά μπορεί να σκώναμαν, χέρι με χέρι, άμα δε μας έπαιραν χαμπέρι! Μπροστά στην Εκκλησιά έκαναν οι μεγάλοι τη φωτιά τότες. Έφτανε η μπράτζα τα μεσουράνια. Γιόμιζε ο τόπος πιτσιλήθρες όταν έριναν καμιά κλάρα από πουρνάρι. Το καρβούνισμα πάαινε οριό. Άμα τήραγες σε καθρέφτη, σκιάζοσουν μαναχός σου. Εμείς τα παιδιά ντυνόμασταν κάμποσα με τίποτε ρουτιά, και μπουλώναμαν και τα μούτρα με κανα μαντίλι λάγιο από τσι βάβες. Άλλοι έφκιαναν προσωπίδες από χαρτόνια και μας έσκιαζαν.
Παντα νύχτωνε, αρχίναγαν οι μεγάλοι και τα αποκριγιάτικα τα παιγνίδια. Το Βαλμά, την καβαλτσούρα, το κατσικάρι, το βελόνι, το ντμπρου… Και κατόπι αρχίναγαν τα τραγούδια τσ’ απόκριγιας: το «ντάφκαρος και μαγκαβέλος», «μπροστινός όπου χορεύει», «τ’ Άγιο Γιάννη γιόρταζα», «μια γριγιά μονοδοντού» και άλλα. Χόρευαν και τον Ντελή παπά, με τον παππου Γιάννη - τον πάππου μου - μπροστά, και τραγούδαγαν με το στόμα. Χόρευαν και το «μωρέ Γιάννη Μπουκουβάλα» και τραγούδαγαν. Καμιά βολά ήφερνε το γραμμόφωνο ο μπαρμπα Βασίλης, και χόρευαν και με ταύτον.
Εμείς τα παιδιά δε λαρώναμαν! Ασιγούρευτα, πέρα, δώθε. Παίναμαν πίσω από τσι πάππουδες που πρώνονταν στη στια, και ρίναμαν μέσα γκελέδες με κατούρι και κατσικάρια, κι έκαναν «Μπαμ!» και έβγαζαν τα δαυλιά όξω. Καίουνταν τα ταλαγάνια και οι βράκες, και τα φουστάνια των γυναικώνε, από τα καρβούνια που πετάουνταν. Πάαινε ο σκουσμός από τσι γυναίκες οριό. Μας έπαιραν κυνήγι απάνω τα σοκάκια κατόπι, με τα σκόπια και με τα λιθάρια, αλλά πού να μας πιάκουν. Χανόμασταν μεσ’ τα τζάτια, όσο που να ματά ‘ρθομε πάλε για ζουλούμια. Τσι τσιούπρες όλες τσι κάναμαν γκαμπράνι από τα καρβουνίσματα. Όλος ο κόσμος άντενε με τε μας, κατσιαούνια μας ήλεγαν!Καμπόσοι μεγάλοι κάθουνταν στην προύσια ως το πουρνό, που διάβαινε ο κόσμος για την Εκκλησιά. Γένονταν και άργανο απ’ τα ούζα καμπόσοι, γι αυτό.
«Μου έχουν λείψει πολύ εκείνες οι Απόκριες. Η «μπράτζα», λίγο τσίπουρο, πίτες φτιαγμένες από τις γυναίκες του χωριού, μαζί με την καλή διάθεση όλων μας, έφτανε και περίσσευε για να γεμίσουμε ένα βράδυ με γέλια και χαρά την πλατεία του χωριού, τιμώντας τις παραδόσεις του τόπου μας. Ξαφνικά, αρχίσαμε να «κρυώνουμε» …Και καταλήξαμε να είμαστε κλεισμένοι σε τέσσερις τοίχους, των σπιτιών μας ή της ταβέρνας του χωριού. Κι εγώ -που δεν αντέχω τους τοίχους- βρέθηκα πέρυσι τέτοιες μέρες στη «μπράτζα» της Βροσύνας, ν’ αναρωτιέμαι γιατί έχουν χαθεί όλα αυτά, γιατί τ’ αφήσαμε να χαθούν…»
Eleni Tzortzi
Και όμως δεν χάθηκαν όλα...
Η Αδελφότητα Ραβενιωτών αποφάσισε να οργανώσει εκδρομή στο χωριό,
για να "ζεσταθούμε" όλοι στην "Μπράτζα"!
Το πούλμαν θα αναχωρήσει από τον Άγιο Αντώνιο (Περιστέρι) το Σάββατο στις 3.00 το μεσημέρι
και θα επιστρέψει στην Αθήνα την Δευτέρα το βράδυ.
Για να καλυφθούν τα έξοδα του πούλμαν η τιμή του εισιτηρίου ανέρχεται στα 35ευρώ/άτομο,
αλλά η Αδελφότητα αναλαμβάνει την κάλυψη μέρους των εξόδων
και η τιμή του εισιτηρίου ορίζεται στα 25ευρώ/άτομο.
Ενημερώστε όσους μπορείτε και δηλώστε συμμετοχή μέχρι την Παρασκευή το μεσημέρι
στα τηλέφωνα: 6944.204.406 και 6947.611.295.
Μακάρι να μπορέσουν κι άλλες αδελφότητες να μιμηθούν την κίνηση αυτή της Αδελφότητας Ραβενιωτών και να αναβιώσουν και πάλι όλα τα παλιά έθιμα του τόπου μας, ώστε να τα γνωρίσουν και οι νεότερες γενιές και να γεμίσουν γέλια και φωνές οι έρημες πλαγιές της Μουργκάνας!
.png)
Εκεί στο μισοχώρι κάναμαν και τσι «μπράτζες» τσ’ απόκριες.
Τα παιδιά μαζεύαμαν ξύλα απ’ όλο το χωριό από μέρες, όσο να γιομίσει ο πλάτωνας ως τη γκριμπότα. Πάντα τα μαζεύαμαν, λέγαμαν κι ένα τραγούδι, σα να φοβερίζαμαν:
«Ξύυυλα για τσι μπράτζες! Παλούουουκια από τσι χράφτες!»
Άχαε ο τόπος από τσι φωνές. Καμπόσες γυναίκες μας ήλεγαν μοναχές τους: «Διαβείτε κι από δω μωρέ σκασμένα να πάρετε τούταγια τα κλαρούδια!». Καμπόσες μας έδιναν καμιά τσιέτα, ούτε ζαλίκι καλά, καλά, όσο για να μας περγελάσουνε. Κόταγαν να μη δώκουν; Ήξεραν τη νύχτα τι θα τσι βρει. Ταχιά, πάντα σκόλαγαν τα ξύλα, μας έστελναν οι μεγάλοι να πάμε να κλέψωμε απ’ τσι θημωνιές. Όποιος δεν είχε δώκει απ’ τη μέρα, την πλήρωνε τη νύφη πρώτος. Όλα τα πουρνάρια που είχε για το φούρο κι όλη τη θημωνιά μπορεί να σκώναμαν, χέρι με χέρι, άμα δε μας έπαιραν χαμπέρι! Μπροστά στην Εκκλησιά έκαναν οι μεγάλοι τη φωτιά τότες. Έφτανε η μπράτζα τα μεσουράνια. Γιόμιζε ο τόπος πιτσιλήθρες όταν έριναν καμιά κλάρα από πουρνάρι. Το καρβούνισμα πάαινε οριό. Άμα τήραγες σε καθρέφτη, σκιάζοσουν μαναχός σου. Εμείς τα παιδιά ντυνόμασταν κάμποσα με τίποτε ρουτιά, και μπουλώναμαν και τα μούτρα με κανα μαντίλι λάγιο από τσι βάβες. Άλλοι έφκιαναν προσωπίδες από χαρτόνια και μας έσκιαζαν.
Παντα νύχτωνε, αρχίναγαν οι μεγάλοι και τα αποκριγιάτικα τα παιγνίδια. Το Βαλμά, την καβαλτσούρα, το κατσικάρι, το βελόνι, το ντμπρου… Και κατόπι αρχίναγαν τα τραγούδια τσ’ απόκριγιας: το «ντάφκαρος και μαγκαβέλος», «μπροστινός όπου χορεύει», «τ’ Άγιο Γιάννη γιόρταζα», «μια γριγιά μονοδοντού» και άλλα. Χόρευαν και τον Ντελή παπά, με τον παππου Γιάννη - τον πάππου μου - μπροστά, και τραγούδαγαν με το στόμα. Χόρευαν και το «μωρέ Γιάννη Μπουκουβάλα» και τραγούδαγαν. Καμιά βολά ήφερνε το γραμμόφωνο ο μπαρμπα Βασίλης, και χόρευαν και με ταύτον.
Εμείς τα παιδιά δε λαρώναμαν! Ασιγούρευτα, πέρα, δώθε. Παίναμαν πίσω από τσι πάππουδες που πρώνονταν στη στια, και ρίναμαν μέσα γκελέδες με κατούρι και κατσικάρια, κι έκαναν «Μπαμ!» και έβγαζαν τα δαυλιά όξω. Καίουνταν τα ταλαγάνια και οι βράκες, και τα φουστάνια των γυναικώνε, από τα καρβούνια που πετάουνταν. Πάαινε ο σκουσμός από τσι γυναίκες οριό. Μας έπαιραν κυνήγι απάνω τα σοκάκια κατόπι, με τα σκόπια και με τα λιθάρια, αλλά πού να μας πιάκουν. Χανόμασταν μεσ’ τα τζάτια, όσο που να ματά ‘ρθομε πάλε για ζουλούμια. Τσι τσιούπρες όλες τσι κάναμαν γκαμπράνι από τα καρβουνίσματα. Όλος ο κόσμος άντενε με τε μας, κατσιαούνια μας ήλεγαν!Καμπόσοι μεγάλοι κάθουνταν στην προύσια ως το πουρνό, που διάβαινε ο κόσμος για την Εκκλησιά. Γένονταν και άργανο απ’ τα ούζα καμπόσοι, γι αυτό.
(Απόσπασμα από το κείμενο "Η εποχή του πλαστικού" του παπα-Γιώργη μας)
«Μου έχουν λείψει πολύ εκείνες οι Απόκριες. Η «μπράτζα», λίγο τσίπουρο, πίτες φτιαγμένες από τις γυναίκες του χωριού, μαζί με την καλή διάθεση όλων μας, έφτανε και περίσσευε για να γεμίσουμε ένα βράδυ με γέλια και χαρά την πλατεία του χωριού, τιμώντας τις παραδόσεις του τόπου μας. Ξαφνικά, αρχίσαμε να «κρυώνουμε» …Και καταλήξαμε να είμαστε κλεισμένοι σε τέσσερις τοίχους, των σπιτιών μας ή της ταβέρνας του χωριού. Κι εγώ -που δεν αντέχω τους τοίχους- βρέθηκα πέρυσι τέτοιες μέρες στη «μπράτζα» της Βροσύνας, ν’ αναρωτιέμαι γιατί έχουν χαθεί όλα αυτά, γιατί τ’ αφήσαμε να χαθούν…»
Eleni Tzortzi
Και όμως δεν χάθηκαν όλα...
Η Αδελφότητα Ραβενιωτών αποφάσισε να οργανώσει εκδρομή στο χωριό,
για να "ζεσταθούμε" όλοι στην "Μπράτζα"!
Το πούλμαν θα αναχωρήσει από τον Άγιο Αντώνιο (Περιστέρι) το Σάββατο στις 3.00 το μεσημέρι
και θα επιστρέψει στην Αθήνα την Δευτέρα το βράδυ.
Για να καλυφθούν τα έξοδα του πούλμαν η τιμή του εισιτηρίου ανέρχεται στα 35ευρώ/άτομο,
αλλά η Αδελφότητα αναλαμβάνει την κάλυψη μέρους των εξόδων
και η τιμή του εισιτηρίου ορίζεται στα 25ευρώ/άτομο.
Ενημερώστε όσους μπορείτε και δηλώστε συμμετοχή μέχρι την Παρασκευή το μεσημέρι
στα τηλέφωνα: 6944.204.406 και 6947.611.295.
Μακάρι να μπορέσουν κι άλλες αδελφότητες να μιμηθούν την κίνηση αυτή της Αδελφότητας Ραβενιωτών και να αναβιώσουν και πάλι όλα τα παλιά έθιμα του τόπου μας, ώστε να τα γνωρίσουν και οι νεότερες γενιές και να γεμίσουν γέλια και φωνές οι έρημες πλαγιές της Μουργκάνας!
.png)
Καλές Απόκριες
και
Καλή Σαρακοστή !!!
