Ανακοινωση

Στην Ήπειρο «την καταντικρύ, την κατά Κέρκυρα ήπειρο» κατά τον Θουκυδίδη ή «την Αρχαία Ελλάδα» κατά τον Αριστοτέλη.
Στην Ήπειρο, την «Αρχέγονη Ελλάδα» την πατρίδα της Ευρώπης – συζύγου του Δωδωναίου Δία αλλά και του Αχιλλέα.
Στην Ήπειρο, στις λαμπρές εκκλησίες της οποίας εικονίζονται μαζί με τους αγίους, ο Πλούταρχος, ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης.
Στην Ήπειρο, στα βουνά της οποίας πολέμησαν οι γόνοι των Ηρακλειδών αλλά και οι Σουλιώτες.
Στον τόπο, όπου ο βράχος δένεται με το ελάχιστο χώμα και τις ρίζες του πουρναριού και της κουμαριάς.
Στον άγονο τόπο, τον τόσο γόνιμο.
Με τις αρχαιότητες και τα μνημεία του, με τους μύθους να μπλέκονται με την πλούσια ιστορία του.
Στον τόπο αυτό ανήκουμε και εμείς.
Έχουμε το προνόμιο να βιώνουμε την ιερότητα αυτού του χώρου, να βαδίζουμε στ’ αχνάρια «των ανυπτόποδων Σελλών»

και να ακούμε το θρόισμα της ιερής βελανιδιάς.
Εδώ αναπνέουμε…

ΟΔΗΓΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΜΟΥΡΓΚΑΝΑΣ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΜΟΥΡΓΚΑΝΑΣ Τηλ. 210 - 5202977 (www.mourgana.gr)

ΔΗΜΟΣ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.29091 & 029037
ΚΕΠ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.29002 & 029001
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.22203
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.22393
ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.23199
ΤΑΞΙ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.22026
ΤΑΞΙ ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑΣ Τηλ. 26640.41366
ΚΤΕΛ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ (ΦΙΛΙΑΤΕΣ) Τηλ. 26640.22209
ΚΤΕΛ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ (ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ) Τηλ. 26650.22309
ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΥΝΟΡΙΟΦΥΛΑΚΩΝ ΛΙΑ Τηλ. 26640.41790


Επισκεφθείτε το ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ στο χωριό Τσαμαντά
Μετεωρολογικός σταθμός Τσαμαντά (Live cam)

Μπορείτε να μείνετε στους Ξενώνες που λειτουργούν στα χωριά:
Καλλιθέα Τηλ. 26640.41330
Κεραμίτσα (εκκλησία) Τηλ. 26640.41226
Κεραμίτσα (ιδιωτικός) Τηλ. 26640.41021
Κρυονέρι (Αδελφότητα Κρυονερίου) Τηλ. 26640.41651
Λια Τηλ. 26640.41602
Μηλέα (Δημοτική επιχείρηση) Τηλ. 26640.42052

Hotel «Arktouros» - Monodendri / Zagorohoria

Hotel «Arktouros» - Monodendri / Zagorohoria
Hotel «Arktouros» - Monodendri / Zagorohoria - Ioannina

«Η πίτα της Κικίτσας»

«Η πίτα της Κικίτσας»
«Η πίτα της Κικίτσας» στο Ζαγόρι

Ιππικό Πάρκο Λεπτοκαρυάς Θεσπρωτίας

Ιππικό Πάρκο Λεπτοκαρυάς Θεσπρωτίας
«Ιππικό Πάρκο Λεπτοκαρυάς Θεσπρωτίας» - ΑΝΟΙΧΤΑ ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΑΠΟ 19.00 ΕΩΣ ΑΡΓΑ / ΓΙΑ ΠΡΩΙΝΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΤΗΛ. ΣΤΟ 6978 933 655

Τετάρτη 13 Ιουνίου 2012

ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΥ ΛΕΞΙΚΟΥ



ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΥ ΛΕΞΙΚΟΥ

Απ’ όλους μας αναγνωρίζεται η φθίνουσα πορεία του γλωσσικού ιδιώματος της περιοχής μας.
Η ομογενοποίηση του λόγου που επιβάλλεται κυρίως από τα ηλεκτρονικά Μέσα, η μη χρήση παλαιών λέξεων και φράσεων στον καθημερινό λόγο, η περιθωριοποίηση του γλωσσικού ιδιώματος της περιοχής μας, καθώς επίσης και η εισαγωγή μηχανικών μεθόδων παραγωγής (που κατέστησε, αναπόφευκτα, μουσειακό είδος το αλέτρι για παράδειγμα) είναι οι κυριότερες αιτίες που συμβάλλουν στο να τείνουν προς αφανισμό λέξεις που ομιλούνταν επί εκατοντάδες χρόνια τόσο στον Νομό Θεσπρωτίας, όσο και σε ολόκληρη την Ήπειρο.

Καθίσταται, επομένως, αυτονόητη η προσπάθεια για διάσωση όποιων παλαιών λέξεων ή φράσεων μπορούν να εντοπιστούν σήμερα, επειδή είναι σε χρήση στον καθημερινό λόγο, έστω και ως απλή ανάκληση στη μνήμη.

Μια τέτοια επίπονη προσπάθεια έχει αναλάβει ένας Ηπειρώτης.
Συγκεκριμένα, όπως μας ενημέρωσε ο κ. Βασίλης Μαλισιόβας (γεννήθηκε και μεγάλωσε στο χωριό Μαρκινιάδα Άρτας), έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό τη σύνταξη ενός λεξικού, το οποίο θα συμπεριλάβει τα γλωσσικά ιδιώματα και των τεσσάρων νομών της Ηπείρου.

Στο πλαίσιο αυτό, απευθύνει έκκληση σε όποιον γνωρίζει παλαιές λέξεις (και εκφράσεις, ευχές, κατάρες, δημοτικά τραγούδια κ.λπ.) της περιοχής μας να επικοινωνήσει μαζί του προκειμένου να τις συμπεριλάβει στα λήμματα του λεξικού.

Μπορείτε επίσης να ζητήσετε να σας αποστείλει ειδικό ερωτηματολόγιο προς συμπλήρωση, έτσι ώστε να είναι όσο το δυνατόν πληρέστερη η καταγραφή του γλωσσικού υλικού που θα συγκεντρωθεί.

Όσοι λοιπόν γνωρίζετε έστω και ελάχιστες παλαιές λέξεις από τη ντοπιολαλιά της περιοχής μας, παρακαλείστε να επικοινωνήσετε με τον κ. Μαλισιόβα:
στο κιν. 6974-004361 
ταχυδρομική δ/νση: Βασίλης Μαλισιόβας, Ανθεμίου 2, Τ.Κ. 114 75, Αθήνα.

*Ο Βασίλης Μαλισιόβας είναι πτυχιούχος Κλασσικής Φιλολογίας και Κοινωνικής Θεολογίας του Παν/μίου Αθηνών, καθώς και διπλωματούχος Παλαιογραφίας. 
Εργάζεται ως επιμελητής εκδόσεων, ενώ είναι επιστημονικός συνεργάτης του Κέντρου Λεξικολογίας (επιμέλεια λεξικών Γ. Μπαμπινιώτη). 


Από το υλικό που έχει συγκεντρωθεί σταχυολογούμε:

Χαλεύω: Ζητάω
Αμάκα: Υπεξαίρεση, κλεψιά
Κούχτιο: Ηλίθιος
Σκιόρμα: Σκιάχτρο / άσχημος
Μάντρα: Αυλή
Ουρλός: Νερουλός
Γκώνω: Φουσκώνω
Αγκούσα: Φούσκωμα / δυσθυμία
Κούτσικος: Μικρός
Κεφτέδα: Κεφτές
Κριγιάσι: Κρέας
Τράτο: Πλεονέκτημα / περιθώριο
Τις οίδε: Ποιος ξέρει
Συνοδειά: Παρέα
Ήδυσμα: Ευχάριστο, πολύτιμο πράγμα
Φυλακώνω: Φυλακίζω
Μου ’κάζεται (εικάζεται): Νομίζω
Ορμηνεύω: Συμβουλεύω
Καρλαύτης: Αυτιάς, ο έχων μεγάλα αυτιά
Πεντερούγα: Καμπούρα
Γκαβός: Τυφλός
Καματώνω: Ζεσταίνομαι
Ξαποστειό: Ξεκούραση
Τσέτα: Παρέα άτακτων παιδιών
Μπάκακας: Βάτραχος
Στάκα (ή στέκα): Περίμενε (προστ.)
Σκούζω: Κλαίω
Λιανοπαίδι: Πιτσιρίκι
Μαυλάω: Καλώ (με διαφορετικό κάθε φορά τρόπο) τα ζώα, π.χ. για να τα ταΐσω. Αντίθ. προγκάω
Πιτόρος: Ζωγράφος
Σουρούπι: Ύπνος
Κολλάω: Αναρριχώμαι
Σωροβολιό: Ερείπιο, (μετφ.) αυτός που έχει πολύ κακή διάθεση
Ξεγραδώνω: Απαγκιστρώνομαι, ξεμπλέκω

Ας βοηθήσουμε τον κ. Μαλισιόβα στην αξιέπαινη προσπάθειά του, γνωστοποιώντας του τις λέξεις της περιοχής μας. 
Το υπό σύνταξη Ηπειρώτικο Λεξικό είναι ένα έργο που αφορά τον τόπο μας.
Για να μην χαθεί η γλώσσα των προγόνων μας! 

Πουλίζος Χριστόφορος, δάσκαλος