Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά των χωριών της Μουργκάνας

«Λίστα, Γλούστα, Κουρεμάδι, 

σήκωσ' την ποδιά και βάρει»

https://www.searchculture.gr/aggregator/edm/AcademyParimies/000093-20.500.11853_213519 

Το SearchCulture.gr είναι ο Ελληνικός Συσσωρευτής Ψηφιακού Περιεχομένου Πολιτιστικής Κληρονομιάς, o ενιαίος πολιτιστικός πληροφοριακός χώρος που ανέπτυξε το ΕΚΤ με πρωτοβουλία και σε συνεργασία με το Ε.Π. "Ψηφιακή Σύγκλιση" για την συγκέντρωση και ενοποίηση του συνόλου του Ελληνικού Ψηφιακού Πολιτιστικού Αποθέματος που παράγεται από φορείς με Δημόσια χρηματοδότηση.

Στόχοι του εγχειρήματος είναι η ελεύθερη κεντρική πρόσβαση και ενιαία διάθεση ψηφιακών πολιτιστικών πόρων -στο πλαίσιο των πολιτικών που ακολουθούν οι φορείς παραγωγής τους- η ανάδειξη και διασύνδεση τους, η ασφαλής διαφύλαξή τους και η ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Europeana σε συμφωνία με εθνικές και ευρωπαϊκές προτεραιότητες.

Tο ΕΚΤ αναδεικνύει την πολιτιστική μας κληρονομιά στον δημόσιο ψηφιακό χώρο μέσω σύγχρονων τεχνολογιών και υποδομών και διασφαλίζει στο διηνεκές το αποτέλεσμα μεγάλων έργων ψηφιοποίησης που χρηματοδοτούνται με δημόσιους, αλλά και ιδιωτικούς πόρους, προς όφελος της ευρύτερης κοινότητας.

Εκδήλωση αφιερωμένη στον Θεσπρωτό Λογοτέχνη Γιάννη Βέλλη, Γεν. Γραμματέα της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών

Ευχόμαστε «Καλή Επιτυχία» στον συμπατριώτη μας από την Κεραμίτσα, Γιάννη Βέλλη!!!

«Εκεί ψηλά στη Μουργκάνα», Δημ. Σαφίκος

[Σπύρος Παπαθανασίου: Στην... Λίστα του Δημήτρη Σαφίκου. ]

Ο Δημήτρης Σαφίκος μετά από το πρώτο δίτομο σημαντικό έργο του «Λίστα: οκτώ γενιές» αφιερωμένο στις φάρες της Λίστας, χωριό της Μουργκάνας της επαρχίας Φιλιατών Θεσπρωτίας, συνεχίζει την προσπάθειά του με το βιβλίο του με τίτλο «Εκεί ψηλά στη Μουργκάνα». Ένα βιωματικό λαογράφημα - κοινωνιογράφημα, αφιερωμένο επίσης στη Λίστα που έρχεται να μας εισαγάγει ολοκληρωτικά με μεγάλη ευαισθησία και αγάπη στον κόσμο του λαϊκού πολιτισμού της ιδιαίτερης πατρίδας του.

Το καινούργιο βιβλίο του συλλογέα, αποτελείται από τρεις ενότητες. Η πρώτη ενότητα περιλαμβάνει, μεγάλο αριθμό αποσπασμάτων από διηγήματα και άλλα λογοτεχνήματα Λιστινών συγγραφέων μεταξύ των οποίων και του ευρύτερα γνωστού πολυβραβευμένου Φάνη Μούλιου, δείχνοντας ότι οι Λιστινοί ασχολήθηκαν επιτυχώς και με τη λογοτεχνία. Το υπόλοιπο μέρος αυτής της ενότητας αναφέρεται στην καθαυτή λαογραφία του χωριού: νανουρίσματα, ευχές, κατάρες, ύβρεις, παιχνίδια, διατροφή κλπ., ενώ ένα άλλο τμήμα αναφέρεται στα τοπωνύμια, στις τοποθεσίες, στα επαγγέλματα και στις γεννήσεις (υλικό προερχόμενο από τα αρχεία της κοινότητας).

Αναφορικά με τα νανουρίσματα, και τις ευχές ο συγγραφέας δηλώνει ότι τα περισσότερα στοιχεία προέρχονται από τη μητέρα του ή από βιώματά του, καθώς και από πληροφόρηση των χωριανών του. Ακολούθως μας λέει: «μέσα σ’ αυτό το μικρό (μεγάλο) κόσμο, μέσα σε αυτή την κοινωνία της φτώχειας και της μιζέριας, του ταξιδεμού, της υποανάπτυξης και των τραγικών πολλές φορές συνθηκών διαβίωσης, δεν έλειψαν ο ενθουσιασμός, η χαρά, η λύπη, ο πόνος, τα βάσανα και πολλά ακόμη». Στην ίδια ενότητα περιλαμβάνονται και τα παιδικά παιχνίδια (βεζίρης ή κότσι, γαϊδάρα, γκουλιάρας - είδο τραμπάλας, κούτουλας, καλυβίτσια κ.ά.).

Στο μέρος αυτό βοηθήθηκε ιδιαίτερα από τον Χρήστο Κιτσιανό. Ακολουθούν τα παρατσούκλια (παρωνύμια). Ενδιαφέρουσα παρατήρηση ότι ένας άνδρας έχει πάρει παρατσούκλι από χαϊδευτικό όνομα της μητέρας του. Κάτι που επιβεβαιώνει γενικότερες διαπιστώσεις στον ελληνικό χώρο για αυτή τη συνήθεια που οδηγεί συχνά σε μητρωνυμικές γενιές (φάρες).