Εκεί στο μισοχώρι κάναμαν και τσι «μπράτζες» τσ’ απόκριες.
Τα παιδιά μαζεύαμαν ξύλα απ’ όλο το χωριό από μέρες, όσο να γιομίσει ο πλάτωνας ως τη γκριμπότα. Πάντα τα μαζεύαμαν, λέγαμαν κι ένα τραγούδι, σα να φοβερίζαμαν:
«Ξύυυλα για τσι μπράτζες! Παλούουουκια από τσι χράφτες!»
"Μπράντζα" στη Λεπτοκαρυά το 1990
φωτό: Θανάσης Πέτρου
Επειδή δεν είναι ξεκάθαρη η προέλευση του ονόματος "μπράτσα" αυτό
προκύπτει, όπως φαίνεται, από τον θόρυβο που κάνουν τα κλαριά από τα
πουρνάρια όταν καίγονται και ο ήχος μοιάζει με "πρατς πρατς" ή και
"μπρατς μπρατς" οπότε η φωτιά ονομάστηκε "μπράτσα" ή "μπράτζα" όπου το
(σ), λόγω πιο παχιάς προφοράς του,αντικαταστάθηκε σιγά σιγά με το (ζ).
Το έθιμο, τώρα, να ανάβουν φωτιές με πουρνάρια ή με άλλα δέντρα τα οποία
όταν καίγονται "κάνουν χαρακτηριστικό θόρυβο, τριξίματα και κρότους"
έρχεται από πολύ παλιά όπως μαρτυρά και η λαϊκή παράδοση και συνδέεται
με τα έθιμα των Χριστουγέννων, κάποια από τα οποία επεκτάθηκαν και στην
περίοδο της αποκριάς, όπως οι μεγάλες εξαγνιστικές, προστατευτικές
φωτιές την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς στην Ήπειρο - "Τζαμάλες" στα
Γιάννενα ή "Μπράτσες" στη Μουργκάνα!
ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ - ΑΠΟΚΡΙΕΣ 1969 (μεσοχώρι) - Η ΜΠΡΑΝΤΖΑ
Πίνακας που φιλοτέχνησε ο Στάθης Κρέσπης ο πρώτος αγροτικός γιατρός
που
επάνδρωσε το αγροτικό μας ιατρείο και δέθηκε με το χωριό και τους
χωριανούς μας.
φωτό: Θανάσης Πέτρου
ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ - ΑΠΟΚΡΙΕΣ 1991
Χορός γύρω από την Μπράντζα
Χορεύει ο Νάσιο Μπότσης (Παπαθανασίου)
Χορός γύρω από την Μπράντζα
Χορεύει ο Νάσιο Μπότσης (Παπαθανασίου)
φωτό: Θανάσης Πέτρου
ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ - ΑΠΟΚΡΙΕΣ 25/2/1990
Στα καζάνια βράζει το γιαχνί.
Στα καζάνια βράζει το γιαχνί.
φωτό: Θανάσης Πέτρου
Το έθιμο της "χάψας" στη Λεπτοκαρυά
φωτό: Θανάσης Πέτρου
ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ - ΑΠΟΚΡΙΕΣ 2011
Και οι μεγάλοι συμμετέχουν στο "χάψαρο"
φωτό: Θανάσης Πέτρου
Η χάψα ήταν παιγνίδι που παίζονταν το βράδυ της Τυρινής,
της τελευταίας Κυριακής της Αποκριάς, είτε οικογενειακά στα σπίτια είτε
ομαδικά γύρω από τη φωτιά.
Ένα ή περισσότερα αυγά, βρασμένα σφιχτά,βουτηγμένα σε μπόλικο γιαούρτι, δεμένα προσεκτικά και αιωρούμενα με κλωστή από ένα μακρύ ξύλο ήταν ο στόχος των καρναβαλιστών που προσπαθούσαν να τα χάψουν, να τα φάνε χωρίς να τα πιάσουν με τα χέρια!
Τη χάψα την αιωρούσε κάποιος επιδέξιος και από τους παριστάμενους τυχερός ήταν εκείνος, που θα έβαζε τη χάψα στο στόμα για να τη φάει, ενώ άτυχοι ήταν όσοι πασαλείβονταν με το γιαούρτι και γίνονταν αντικείμενο περιπαιχτικών σχολίων από τους υπόλοιπους, χωρίς να έχουν φάει τη χάψα...
Ένα ή περισσότερα αυγά, βρασμένα σφιχτά,βουτηγμένα σε μπόλικο γιαούρτι, δεμένα προσεκτικά και αιωρούμενα με κλωστή από ένα μακρύ ξύλο ήταν ο στόχος των καρναβαλιστών που προσπαθούσαν να τα χάψουν, να τα φάνε χωρίς να τα πιάσουν με τα χέρια!
Τη χάψα την αιωρούσε κάποιος επιδέξιος και από τους παριστάμενους τυχερός ήταν εκείνος, που θα έβαζε τη χάψα στο στόμα για να τη φάει, ενώ άτυχοι ήταν όσοι πασαλείβονταν με το γιαούρτι και γίνονταν αντικείμενο περιπαιχτικών σχολίων από τους υπόλοιπους, χωρίς να έχουν φάει τη χάψα...
Καλές απόκριες και καλή σαρακοστή!
[πρώτη δημοσίευση: 15 Μαρτίου 2013]