Αλέξανδρος Αλεξανδράκης: «ο ζωγράφος του έπους του '40»
Αναμφίβολα ως «ζωγράφος του ’40» μπορεί να θεωρηθεί ο Αλ. Αλεξανδράκης (1913-1968) μαθητής του Ουμβέρτου Αργυρού στη ζωγραφική και του Γιάννη Κεφαλληνού στη χαρακτική.
Και αυτό όχι μόνο γιατί ζωγράφισε και σχεδίασε σκηνές από τον πόλεμο του 40, αλλά γιατί τον έζησε από κοντά και μας δίνει τα ίδια τα εσωτερικά του βιώματα.
Ο ίδιος στρατεύεται ως δεκανέας πυροβολικού και βρίσκεται στο μέτωπο, ζει τις σκηνές που εικονίζει, μεταφέρει σε σχέδια - και αργότερα σε ζωγραφική - καθαρά βιωματικές τις εμπειρίες του, μεταφέρει όλο το εσωτερικό περιεχόμενο των συναντήσεών του. Και με το Λεύκωμα που εξέδωσε το 1968 με τον χαρακτηριστικό τίτλο: «Έτσι πολεμούσαμε το 1940-41», με 80 σχέδια και 22 ζωγραφικούς πίνακες, μας επιτρέπει να πλησιάσουμε καλύτερα τον χαρακτήρα του πολέμου.
Στα σχέδια με το πενάκι του Αλέξανδρου Αλεξανδράκη έχουμε όλα σχεδόν όσα έζησε ο ζωγράφος στον πόλεμο. Από τη μεταφορά των πυρομαχικών από τις γυναίκες της Πίνδου, στην ξεκούραση των φαντάρων, τις προελάσεις και τις επιθέσεις, τους τραυματίες και τους νεκρούς.
Μάλιστα, μερικά από αυτά, έχουν μεγαλύτερη αμεσότητα και πηγαιότητα, καθώς αποτελούν κυριολεκτικά έκφραση των εσωτερικών συγκινήσεων της στιγμής.
Ο Αλεξανδράκης μας δίνει τον πόλεμο όπως τον έζησε. Και ο πόλεμος του ’40, όπως και κάθε πόλεμος, έχει περισσότερα πρόσωπα. Δεν είναι μόνο ηρωισμοί και εσωτερικό μεγαλείο, προελάσεις και επιθέσεις. Είναι και πόνος και θάνατος, είναι νεκροί και τραυματίες, είναι κρυολογήματα και ακρωτηριασμοί, είναι πείνα και κακουχίες.
Με τη ζωγραφική και τα σχέδια του ο Αλεξανδράκης δεν επιδιώκει να εξωραΐσει τον πόλεμο αλλά να δείξει τα διάφορα πρόσωπά του. Δίνει τον ενθουσιασμό και την έξαρση των μαχητών που αγωνίζονται για την ελευθερία, την ανθρώπινη υπόσταση και τις ανθρώπινες αξίες. Αλλά δεν ξεχνά με τι πληρώνονται αυτά και δεν διστάζει να μας το δείξει. Έτσι, παρουσιάζεται σαν ένας χρονικογράφος του πολέμου, που δεν επιχειρεί να κρύψει κανένα από τα πρόσωπά του.
(Πηγή του κειμένου: Καθημερινή. Επτά ημέρες, 26 Οκτωβρίου 1997. «Πόλεμος του ’40», σ. 8-10)
 |
| Δείτε μια μεγάλη συλλογή με σκίτσα του Αλ. Αλεξανδράκη, εδώ... >>> |
Παρακολουθήστε ένα εξαιρετικό αφιέρωμα στην Ελληνική εποποιία του 1940
με δύο βίντεο εποχής από το ΓΕΕΘΑ
VIII Mεραρχία Ηπείρου - Πρόμαχος Ελευθερίας
Το Αθάνατο Έπος του 1940 - 1944. Τιμώντας τους Παλαίμαχους
