Αφιέρωμα: "Δήμος Φιλιατών"

"Με την πλάτη κολλημένη στα σύνορα και το βλέμμα στραμμένο στη Δύση, ανάμεσα στον ποταμό Καλαμά, το όρος Μουργκάνα και τα ελληνοαλβανικά σύνορα, εκτείνεται η περιοχή των Φιλιατών."

περιοδικό Εpirus Global, τεύχος 15, σελ. 72

Μαυρονόρος, Αύγουστος 2010

Δείτε ένα βίντεο του Θωμά Μούτσιου από το πανηγύρι στο Μαυρονόρος... >>>

Το "Κιλελέρ" της Μουργκάνας

"Η καρδιά μου θα πάλλη πάντοτε για το χωριό μου"

Α. Βαλαωρίτης

Ηπειρώτισσες 5ης γενιάς στην Αμερική...διηγούνται !

Πέμπτης γενιάς Ελληνίδες της Αμερικής, η Χριστίνα και η Κατερίνα Λένη από τον Τσαμαντά Θεσπρωτίας, διηγούνται την ιστορία της οικογένειάς τους. Μιας οικογένειας που ταξίδεψε ολόκληρη - από τους προπαπούδες τους ακόμη -στην Αμερική. Μια ιστορία από τον Τσαμαντά στη Βοστώνη και πάλι πίσω...για να κινηματογραφηθεί το παρόν και να αναβιώσει το παρελθόν.

"Το όνομά μου είναι Χριστίνα Λένη και είμαι Ελληνίδα της Αμερικής. Οι παππούδες μου απ τον πατέρα μου και ο παππούς μου από τη μητέρα μου κατάγονται από τον ορεινό Τσαμαντά. Ήρθα φέτος πρώτη φορά στα Γιάννενα για να παρακολουθήσω το πρόγραμμα ελληνικών για νέους Ηπειρώτες που οργανώνει το ίδρυμα Σταυρός Νιάρχος. Μένω στο Πανεπιστήμιο όπου κάθε μέρα διδασκόμαστε Ελληνικά και χορό..."

Διαβάστε ολόκληρο -το πολύ ενδιαφέρον- άρθρο... >>>

Σ' αυτή τη φωτογραφία: ΜΟΥΡΓΚΑΝΑ, 1806 m.

[ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΜΟΥΡΓΚΑΝΑΣ /

ΓΟΥΡΟΥΝΟΠΑΡΕΑ ΒΡΑΚΑΤΕΣ ΚΑΚΟΛΑΚΟΥ]

Βιβλία...

Σαν περάσεις τη Μουργκάνα
η ζωή σαν μια τσιγγάνα
πάλι τα χαρτιά σου ρίχνει
κι ένα δρόμο δε σου δείχνει...

Χάρις Αλεξίου [Κιαϊμιλιό]
Πηγή: http://kithara.vu/ss.phpid=MTg5NzA3ODMy&i=302

Βιβλία για τη Μουργκάνα και τη Θεσπρωτία

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

«Χρονογραφία της Ηπείρου», τομ. Α΄, Αραβαντινός Π., Αθήνα, 1856

«Χρονικόν της αρπαγής των 16 χωριών της επαρχίας Φιλιατών», Χρήστος Χριστοβασίλης, Αθήνα, 1914

«Η ιμπλιακοποίηση των 79 κεφαλοχωρίων της Ηπείρου», Γεώργιος Φιλάρετος, Αθήνα, 1915

«Μονογραφία περί της εν Ηπείρω κώμης Τσαμαντά», Νικόλαος Νίτσος, Αθήνα, 1926

«Μουργκάνα», Δημήτρης Χατζής, 1η έκδοση «Φωνή του Μπούλκες», 1948. Το κείμενο περιλαμβάνεται και στο βιβλίο «Θητεία Αγωνιστικά κείμενα 1940 - 1950», εκδόσεις Ροδακιό, 2000.

«Ιστορία των Θεσπρωτών», Αθανάσιος Γιάγκας, Ηπειρωτική Βιβλιοθήκη, 1954.

Τμήμα του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού στην Ι. Μ. Γηρομερίου

[Πηγή: Εφημερίδα "ΤΟΛΜΗ"]

"Ο τσάμικος γάμος" (2)

Περισσότερες φωτογραφίες από την παράσταση του "τσάμικου γάμου"

μπορείτε να δείτε εδώ... >>>

καθώς και ένα μικρό βίντεο εδώ... >>>

[Οι φωτογραφίες και το video είναι του Θωμά Μούτσιου από το Μαυρονόρος]

Αφιέρωμα στη Γυναίκα της Ηπείρου από την UNESCO

O Όμιλος UNESCO Νομού Πειραιώς & Νήσων και ο Ηπειρωτικός Σύνδεσμος Πειραιά, διοργανώνουν Αφιέρωμα στον Πολιτισμό της Ηπείρου με τίτλο «Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ», που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου 2010, στις 20.00 μμ στο Βεάκειο Θέατρο Πειραιά.

Στόχος της διοργάνωσης αυτής, είναι η προώθηση και διάδοση της Πολιτιστικής κληρονομιάς της Ηπείρου, ιδιαίτερα στις νέες γενιές, ώστε να ανακαλύψουν τους θησαυρούς της Ελληνικής Παράδοσης.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης οι παρευρισκόμενοι θα παρακολουθήσουν την ομιλία της εκπαιδευτικού κ. Αθηνάς Ντάκα- Δημαράκη, που θα αναφερθεί στην Παράδοση της Ηπείρου.

Στη συνέχεια θα ακολουθήσουν ηπειρωτικοί χοροί από τη Χορευτική Ομάδα του Ηπειρωτικού Συνδέσμου Πειραιά, με την επιμέλεια του Κουργιά Δημητρίου και Χρήστου Δημητρίου. Ενώ τη σκυτάλη θα πάρουν τα παραδοσιακά συγκροτήματα Σύλλογος Ηπειρωτών Θριασίου Πεδίου, και Χορευτικός Όμιλος Νέας Περάμου Αττικής, που θα συνεχίσουν την όμορφη περιήγηση στα μονοπάτια της Παράδοσης της Ηπείρου. Η εκδήλωση, θα ολοκληρωθεί με το αυτοσχέδιο γλέντι, που θα στηθεί στο Βεάκειο Θέατρο Πειραιά και με πρωταγωνιστές τους θεατές...

Από το blog: tromaktiko [κοινοποίηση: Δημήτρης Μπλέτσας]

Μουργκάνα Θεσπρωτίας

Πέρα από τον Καλαμά, στης Μουργκάνας τα χωριά...

"ΤΑ ΝΕΑ ΤΩΝ ΦΙΛΙΑΤΩΝ", Αρ.Φ. 135, Αύγουστος 2010

"Ζωή δίνει η Εγνατία σε ΟΛΗ (?) τη Θεσπρωτία"
Μήπως τώρα με τον Καλλικράτη είναι μια καλή ευκαιρία οι υποψήφιοι να δεσμευτούν
ώστε να ενωθεί και ο δήμος Φιλιατών και η Μουργκάνα με την Εγνατία;

[Το ρεπορτάζ από το πανηγύρι και η φωτογραφία στην εφημερίδα είναι του συγχωριανού μας Χρήστου Σταμούλη]

Στους κόσμους του Αχέροντα και της Μουργκάνας...

[Του Κυριάκου Μητσοτάκη (1932-1972)]

Έχουν περάσει χρόνια πολλά από τότε που διάβηκα από τους τόπους τούτους, με τα πανύψηλα βουνά και τα μαύρα ποτάμια, που κάνουν τον κύκλο τους, ποτίζουν τις μικρές κοιλάδες και χύνονται στο Ιόνιο. Μια απόμερη γωνιά της Ηπείρου είναι η Θεσπρωτία...

Αποξεχασμένη, φτωχή κι οι άνθρωποί της ζουν κοντά στον αέρα και στον ήλιο σκαρφαλωμένοι στα βουνά της Μουργκάνας, στα κατσάβραχα της "χαίτης" του μεγάλου μαύρου βράχου κι αναπνέουν την παρθένα πάχνη μαζί με τα όρνια και τρώνε το σκληρό ψωμί της μπομπότας, κι η ψυχή τους είναι σιμά στους πανάρχαιους θρύλους του Κάτω Κόσμου. Κι είναι η Θεσπρωτία η Ελλάδα. Εδώ, κατάπρωτα, ακούστηκε το εύηχο τούτο όνομα που η επίδρασή του στον κόσμο ήταν τόσο βαθειά και τόσο μεγάλη!

Στην Παραμυθιά τοποθετούν την αρχαία πόλη Ελλάς ή Σέλλα. Εδώ βρίσκεται και το χωριό Σέλλιανη και ο Κωκυτός ποταμός που τον καλούσαν στην αρχαιότητα Σελλήεις. Και έχουμε πάλι εδώ τούτο το ανακύκλισμα, που μοιραία το συναντάς και στο πιο ασήμαντο χωριουδάκι της χώρας μας. Η μυθολογία καβαλά την ιστορία και το θρύλο, ξεπερνά το παραμύθι και τη στοματική παράδοση και φαίνει τα περασμένα, τα σημερινά και τα μελλούμενα...

Αλησμονώ και χαίρομαι, θυμιούμαι και λυπούμαι...

Εδώ πέρασα μερικές από τις καλύτερες στιγμές των παιδικών μου χρόνων,

στο σπίτι του παππού μου παπα Βασίλη και της γιαγιάς μου Σταματίας...

"Οικισμοί Εσωτερικής Μετανάστευσης" - μια ενδιαφέρουσα πρόταση

Μια απλή πρόταση για κάθε δημοτικό διαμέρισμα (πρώην χωριό) στην Ελληνική ύπαιθρο. Να δώσει μια έκταση, εντός σχεδίου, σε όσα παιδιά χωριανών θέλουν να κτίσουν στο χωριό - μόνιμη ή εξοχική- κατοικία.

Με την προϋπόθεση έκδοσης οικοδομικής άδειας εντός πενταετίας και στέρηση του δικαιώματος πώλησης για 30 τουλάχιστον έτη. Από την ερήμωση της υπαίθρου δεν είναι προτιμότερο να υπάρχουν αυτά τα δημοτικά διαμερίσματα (πρώην χωριά) για μεγάλο μέρος του χρόνου ζωντανά;

Γιάννης Βέλλης

[αναδημοσίευση από το "THESPROTIA news"]
 

[Μια πολύ καλή πρόταση την οποία οι ασχολούμενοι με την τοπική αυτοδιοίκηση (και με τη συγκυρία των προσεχών εκλογών) θα πρέπει να τη δουν πάρα πολύ σοβαρά ώστε να δώσουν στην επαρχία τις τελευταίες ελπίδες για να ανακάμψει και να ζωντανέψει και πάλι. Σε όσες περιοχές έχει ήδη εφαρμοστεί αυτό το μοντέλο (Καρυές Ιωαννίνων) είχε πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα. Συγχαρητήρια, Γιάννη, για τις ουσιαστικές και πολύ εποικοδομητικές προτάσεις σου!]

"Μνήμες και βιώματα" από το Γαρδίκι

Δείτε παλιές φωτογραφίες από το Γαρδίκι Φιλιατών... >>>

"Ο τσάμικος γάμος" στο Δολό Πωγωνίου

Η ερασιτεχνική θεατρική ομάδα και το χορευτικό τμήμα της Ομοσπονδίας Μουργκάνας παρουσίασαν, με μεγάλη επιτυχία, στις 10 Αυγούστου, στο Δολό Πωγωνίου [σε έναν καταπληκτικό χώρο στον ξενώνα του Χρ. Κωσταρά], τη θεατρική παράσταση: "Ο τσάμικος γάμος".

Τις φωτογραφίες από την εκδήλωση μου έστειλε ο Μαυρονορίτης Θωμάς Μούτσιος τον οποίο ευχαριστώ ιδιαιτέρως!

Στη συνέχεια μπορείτε να δείτε φωτογραφίες και από τις ετοιμασίες πριν την παράσταση.

Ο αρχαιολογικός χώρος στο Κεφαλοχώρι

[Η δικαίωση των Μ. Πασιάκου και Γ. Βέλλη]

Με αναρτήσεις στα ιστολόγιά τους, πριν από δύο χρόνια, οι Μιχάλης Πασιάκος και Γιάννης Βέλλης επεσήμαναν την ανάγκη δημιουργίας αρχαιολογικού μουσείου Θεσπρωτίας στην Ηγουμενίτσα και κυρίως την ανάγκη έκθεσης σ' αυτό των ευρημάτων από το Κεφαλοχώρι της Μουργκάνας.

Τέλος καλό, όλα καλά!

Πέρα όμως από της προθήκες που δημιουργήθηκαν στο μουσείο της Ηγουμενίτσας, θα πρέπει να αξιοποιηθεί και να αναδειχθεί και ο αρχαιολογικός χώρος στο Κεφαλοχώρι (Γλούστα), ο οποίος μπορεί να καταστεί επισκέψιμος με την τοποθέτηση στον κιβωτιόσχημο τάφο, αντιγράφων από τα κτερίσματα που βρέθηκαν εκεί, και φωτογραφίες των αυθεντικών ευρημάτων από το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηγουμενίτσας, ώστε να έχουν αξία και οι πινακίδες στο δρόμο οι οποίες πληροφορούν τους ταξιδιώτες για την ύπαρξη αρχαιολογικού χώρου, που όμως, όταν τον επισκέπτονται, απογοητεύονται από τη θέα του τάφου. [πρόταση του Μ. Πασιάκου]

Αυτή η πρόταση μένει να γίνει πραγματικότητα με ενέργειες, κυρίως, του τοπικού συμβουλίου που θα εκλεγεί στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, αλλά και τη βοήθεια της αδελφότητας και των κατοίκων της περιοχής, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και την ΛΒ' Εφορεία Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας.

Αρχαιολογικές θέσεις της Θεσπρωτίας

Η Θεσπρωτία διαθέτει δεκάδες σημεία αρχαιολογικού και ιστορικού ενδιαφέροντος τα οποία μαρτυρούν τη μακραίωνη ιστορία της περιοχής η οποία αρχίζει από την Παλαιολιθική εποχή και φτάνει μέχρι τα Βυζαντινά χρόνια και την Τουρκοκρατία.

Δυστυχώς όμως λίγα από αυτά έχουν αναδειχτεί και είναι επισκέψιμα προς το παρόν. Ας ελπίσουμε πως σύντομα οι αρχαιολογικές έρευνες θα επεκταθούν και στις υπόλοιπες θέσεις ώστε να ολοκληρωθεί η ιστορική εικόνα της ακριτικής και ιστορικής αυτής περιοχής της Ελλάδας.

Καλό μήνα (και καλό Φθινόπωρο)

...και επειδή σε λίγες μέρες ανοίγουν και τα σχολεία, "καλή και εποικοδομητική σχολική χρονιά" με μια φωτογραφία μαθητών από τη Γλούστα μαζί με το δάσκαλό τους, πριν από πολλές δεκαετίες!

[Από το αρχείο της Σωτηρίας Μούτσου - Χίνου. Επιμέλεια: Δημήτρης Μπλέτσας.]
[Στη συγκεκριμένη φωτογραφία αναγνώρισα και τη συγχωρεμένη τη μάνα μου, δεύτερη από αριστερά, μαζί με τη θεία μου, αδερφή του πατέρα μου, που πήγαιναν τότε, μαζί στο σχολείο!]