Ανακοινωση

Στην Ήπειρο «την καταντικρύ, την κατά Κέρκυρα ήπειρο» κατά τον Θουκυδίδη ή «την Αρχαία Ελλάδα» κατά τον Αριστοτέλη.
Στην Ήπειρο, την «Αρχέγονη Ελλάδα» την πατρίδα της Ευρώπης – συζύγου του Δωδωναίου Δία αλλά και του Αχιλλέα.
Στην Ήπειρο, στις λαμπρές εκκλησίες της οποίας εικονίζονται μαζί με τους αγίους, ο Πλούταρχος, ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης.
Στην Ήπειρο, στα βουνά της οποίας πολέμησαν οι γόνοι των Ηρακλειδών αλλά και οι Σουλιώτες.
Στον τόπο, όπου ο βράχος δένεται με το ελάχιστο χώμα και τις ρίζες του πουρναριού και της κουμαριάς.
Στον άγονο τόπο, τον τόσο γόνιμο.
Με τις αρχαιότητες και τα μνημεία του, με τους μύθους να μπλέκονται με την πλούσια ιστορία του.
Στον τόπο αυτό ανήκουμε και εμείς.
Έχουμε το προνόμιο να βιώνουμε την ιερότητα αυτού του χώρου, να βαδίζουμε στ’ αχνάρια «των ανυπτόποδων Σελλών»

και να ακούμε το θρόισμα της ιερής βελανιδιάς.
Εδώ αναπνέουμε…

ΟΔΗΓΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΜΟΥΡΓΚΑΝΑΣ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΜΟΥΡΓΚΑΝΑΣ Τηλ. 210 - 5202977 (www.mourgana.gr)

ΔΗΜΟΣ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.29091 & 029037
ΚΕΠ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.29002 & 029001
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.22203
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.22393
ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.23199
ΤΑΞΙ ΦΙΛΙΑΤΩΝ Τηλ. 26640.22026
ΤΑΞΙ ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑΣ Τηλ. 26640.41366
ΚΤΕΛ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ (ΦΙΛΙΑΤΕΣ) Τηλ. 26640.22209
ΚΤΕΛ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ (ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ) Τηλ. 26650.22309
ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΥΝΟΡΙΟΦΥΛΑΚΩΝ ΛΙΑ Τηλ. 26640.41790


Επισκεφθείτε το ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ στο χωριό Τσαμαντά
Μετεωρολογικός σταθμός Τσαμαντά (Live cam)

Μπορείτε να μείνετε στους Ξενώνες που λειτουργούν στα χωριά:
Καλλιθέα Τηλ. 26640.41330
Κεραμίτσα (εκκλησία) Τηλ. 26640.41226
Κεραμίτσα (ιδιωτικός) Τηλ. 26640.41021
Κρυονέρι (Αδελφότητα Κρυονερίου) Τηλ. 26640.41651
Λια Τηλ. 26640.41602
Μηλέα (Δημοτική επιχείρηση) Τηλ. 26640.42052

Hotel «Arktouros» - Monodendri / Zagorohoria

Hotel «Arktouros» - Monodendri / Zagorohoria
Hotel «Arktouros» - Monodendri / Zagorohoria - Ioannina

«Η πίτα της Κικίτσας»

«Η πίτα της Κικίτσας»
«Η πίτα της Κικίτσας» στο Ζαγόρι

Ιππικό Πάρκο Λεπτοκαρυάς Θεσπρωτίας

Ιππικό Πάρκο Λεπτοκαρυάς Θεσπρωτίας
«Ιππικό Πάρκο Λεπτοκαρυάς Θεσπρωτίας» - ΑΝΟΙΧΤΑ ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΑΠΟ 19.00 ΕΩΣ ΑΡΓΑ / ΓΙΑ ΠΡΩΙΝΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΤΗΛ. ΣΤΟ 6978 933 655

Παρασκευή 2 Αυγούστου 2024

Η Ομοσπονδία Μουργκάνας τιμά το Αγροτικό Κίνημα των Πανωχωρίων της Μουργκάνας (1858-1930), το άγνωστο «Κιλελέρ της Θεσπρωτίας»


Η Ομοσπονδία Μουργκάνας, σε συνεργασία με τον Δήμο Φιλιατών και τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Θεσπρωτίας, θα πραγματοποιήσει εκδήλωση στο Μνημείο του Αγροτικού Ξεσηκωμού στο Κεφαλοχώρι (Γλούστα) Φιλιατών Θεσπρωτίας, για να τιμήσει τους αγώνες των προγόνων μας,  που για περισσότερα από 70 χρόνια (1858-1930) αγωνίστηκαν για να αναγνωριστεί η ελληνικότητα της γης τους έναντι των μεγαλοτσιφλικάδων του Φιλιατιού.

Η εκδήλωση θα γίνει την Κυριακή 11 Αυγούστου 2024, στις 7:00 το απόγευμα.

Θα τελεστεί επιμνημόσυνη δέηση στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου στο Κεφαλοχώρι, στη συνέχεια, μετά τον πανηγυρικό, θα γίνει κατάθεση στεφάνων στο μνημείο του Αγροτικού Ξεσηκωμού και η βραδιά θα κλείσει με γλέντι στην πλατεία του χωριού με δημοτική μουσική από το παραδοσιακό συγκρότημα του Λευτέρη Γκιώκα.

«Ο αγών των Δέκα Εξ χωρίων (της Μουργκάνας) και των εξαρτημάτων αυτών επί ήμισυ σχεδόν αιώνα υπήρξεν αγών ιερός, αγών υπέρ βωμών και εστιών, αγών ελληνικώτατος...»

Πρόκειται για το Αγροτικό Κίνημα των Πανωχωρίων της Μουργκάνας, για το άγνωστο «Κιλελέρ της Θεσπρωτίας».

Δόξα και τιμή εις τους επί τόσα έτη εγκαρτερήσαντες εις τον αγώνα τούτον και αιωνία η μνήμη των πεσόντων υπέρ αυτού».

------------------------------------------------------------------------------

Στοιχεία για το Αγροτικό Κίνημα των χωριών της Μουργκάνας μπορείτε να βρείτε εδώ...>>>









Δευτέρα 13 Μαρτίου 2023

Νέο Δ.Σ. για την Αδελφότητα Κεφαλοχωρίου




Πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 12 Μαρτίου 2023, στα γραφεία της Ομοσπονδίας Μουργκάνας, η εκλογοαπολογιστική Γενική Συνέλευση της Αδελφότητας Κεφαλοχωρίου (Γλούστας) Φιλιατών  «ο Πρόδρομος», όπου μετά από ψηφοφορία προέκυψε το νέο Διοικητικό Συμβούλιο το οποίο συγκροτήθηκε σε σώμα ως εξής:

 

Πρόεδρος:          Ζώτου Ευαγγελία

Αντιπρόεδρος:    Μελισσουργός Χρήστος - Στέλιος

Γραμματέας:       Τσούβαλου Σοφία

Ταμίας:                Γεωργίου Δήμητρα

Σύμβουλοι:          Τσοπόκης  Χρήστος

       "                    Μπλέτσας  Βασίλης

       "                    Μούτσου – Χίνου Σωτηρία

 

 Ευχαριστούμε πολύ το απερχόμενο Δ.Σ. για την ως τώρα προσφορά

 του στο χωριό μας κι ευχόμαστε στο νέο Διοικητικό Συμβούλιο:


Καλή δύναμη σε όλες και όλους 

και καλή και δημιουργική θητεία!



Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2023

Εκλογές για νέο Δ.Σ. στην Αδελφότητα Κεφαλοχωρίου

 Αγαπητές και αγαπητοί συγχωριανοί, Γλουστινές και Γλουστινοί,

 

είναι κοινή διαπίστωση πως η Αδελφότητά μας – όπως και οι περισσότερες αδελφότητες – διανύει μία περίοδο δύσκολη και βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο που θα καθορίσει και το μέλλον της.

 

Έχουμε ιερό καθήκον να προσέλθουμε όλοι οι απόδημοι στη Γενική Συνέλευση και να συμμετέχουμε ενεργά στην ενδυνάμωση της Αδελφότητάς μας. Οφείλουμε όλοι μας, να αντιληφθούμε ότι είμαστε πλέον λίγοι και δεν περισσεύει κανείς!

 

Γι’ αυτό επιβάλλεται, όσο ποτέ άλλοτε, να συμβάλλουμε με τη συνεχή παρουσία και δράση μας προκειμένου να κρατηθεί ζωντανή η Αδελφότητα, διότι είναι το νήμα που μας συνδέει με τη γενέθλια γη των προγόνων μας, με την ακριτική Μουργκάνα και την αγαπημένη μας Γλούστα.

 

Απευθύνουμε θερμή παράκληση προς όλες και όλους ανεξαιρέτως τους χωριανούς -και ιδιαίτερα στους νέους- που διαμένουν στο λεκανοπέδιο Αττικής, να ανταποκριθούν στο κάλεσμα του απερχόμενου Διοικητικού Συμβουλίου της Αδελφότητας και να δώσουν το παρόν στη Γενική εκλογο-απολογιστική Συνέλευση που θα πραγματοποιηθεί:

 

 

την Κυριακή 12 Μαρτίου 2023, στις 10:30 το πρωί,


στα γραφεία της Ομοσπονδίας Μουργκάνας, Γερανίου 44

(κοντά στην πλατεία Ομονοίας)

στον 5ο όροφο.

 

Να είμαστε όλοι εκεί. Να μην λείψει κανείς!

 

Αδελφότητα Κεφαλοχωρίου Φιλιατών Θεσπρωτίας

«ο Πρόδρομος»


Ο πρόεδρος.της Αδελφότητας 

Βασίλης Πέλεχας

 

Κυριακή 26 Ιουλίου 2020

Ήπειρος, από 1913 έως το σήμερα - Ανάλυση δεδομένων από το Εργαστήριο Εφαρμογών Πληροφορικής και Υπολογιστικών Οικονομικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Το έργο αφορά την ανάλυση της δημογραφικής, οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής ιστορίας της χώρας από το 1913 έως σήμερα. Η πρωταρχική ανάλυση που παρουσιάζεται εδώ βασίζεται σε δεδομένα που κατά κύριο λόγο έχουν ληφθεί από την ΕΛΣΤΑΤ. Συμπληρωματικές πηγές αποτελούν επίσης η ΕΕΤΑΑ, το Υπουργείο Εσωτερικών και ο ΟΠΕΚΕΠΕ. Η έμφαση δίνεται στην οικονομική ιστορία της χώρας στο μεγαλύτερο δυνατό επίπεδο χωρικής ανάλυσης, ανά οικισμό ή/και κοινότητα.
...
Στο έργο εκτός από τους Αθανάσιο Σταυρακούδη και Νίκο Μπένο (Παν/μιο Ιωαννίνων) συμμετέχουν με ιδιαίτερα ενεργό και σημαντικό ρόλο οι Στέλιος Μιχαλόπουλος (Παν/μιο Brown, ΗΠΑ) και Στέλιος Καραγιάννης (Joint Research Center, Ευρωπαϊκή Επιτροπή).






Πέμπτη 9 Ιανουαρίου 2020

Η Αδελφότητα Κεφαλοχωρίου κόβει την πρωτοχρονιάτικη πίτα της

 Ο πρόεδρος και το Δ.Σ. 
της Αδελφότητας Κεφαλοχωρίου (Γλούστας) Φιλιατών Θεσπρωτίας 
«ο Πρόδρομος»
καλεί όλες τις Γλουστινές και όλους τους Γλουστινούς  
στην κοπή της Πρωτοχρονιάτικης πίτας 
την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2020, στις 11:00 το πρωί 
στα γραφεία της Ομοσπονδίας Μουργκάνας, Γερανίου 44, Αθήνα.

Μετά την κοπή της πίτας θα ακολουθήσει τακτική Γενική Συνέλευση.



Η παρουσία όλων είναι επιτακτική 
και για τη απρόσκοπτη λειτουργία της Αδελφότητας 
αλλά και για τη σύσφιξη των σχέσεων και της επικοινωνίας
ανάμεσα στους συγχωριανούς και τις συγχωριανές.


Σάββατο 28 Δεκεμβρίου 2019

Ευτυχισμένο το 2020



Το Δ.Σ. και ο πρόεδρος της Αδελφότητας Κεφαλοχωρίου (Γλούστας) «ο Πρόδρομος» 
και ο πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Κεφαλοχωρίου Φιλιατών 
εύχονται σε όλες τις Γλουστινές και σε όλους τους Γλουστινούς: 
«ο καινούριος χρόνος να φέρει υγεία, αγάπη, ειρήνη κι ευημερία!»


Κυριακή 4 Αυγούστου 2019

Το Σάββατο 10 Αυγούστου θα γίνουν στη Γλούστα οι εκδηλώσεις για το Αγροτικό Κίνημα της Μουργκάνας


Το Σάββατο, 10 Αυγούστου 2019, στις 07:00 το απόγευμα, θα πραγματοποιηθεί στο Κεφαλοχώρι Φιλιατώνη καθιερωμένη εκδήλωση που διοργανώνει κάθε χρόνοη Αδελφότητα Κεφαλοχωρίου (Γλούστας) Φιλιατών - Θεσπρωτίαςγια τον εορτασμό μνήμηςτου "Αγροτικού Κινήματος των 16 χωριών της Μουργκάνας (1858-1930)"





Θα τελεστεί επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο του αγροτικού κινήματος, 

που βρίσκεται στον Αϊ-Δημήτρη, 

και στη συνέχεια θα ακολουθήσει παραδοσιακό γλέντι στο οίκημα της Αδελφότητας,

 στην πλατεία του χωριού, στην Παλιοκούλα, 

με τη δημοτική ορχήστρα του Λευτέρη Γκιώκα!


φωτό: Λεωνίδας Τζάνης

-----------------------

Το αγροτικό κίνημα των χωριών της Μουργκάνας - Το δικό μας Κιλελέρ





Αρχίζει αύριο η 4η Γιορτή Πολιτισμού: «ΜΑΝΑ ΜΟΥΡΓΚΑΝΑ»

Ξεκινάει στις 5 Αυγούστου η 4η Γιορτή Πολιτισμού: 
«ΜΑΝΑ ΜΟΥΡΓΚΑΝΑ», 
που πραγματοποιεί η Ομοσπονδία Αποδήμων Μουργκάνας, 
με εκδήλωση στη Λεπτοκαρυά, αφιερωμένη στα 90 χρόνια 
της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του δήμου Φιλιατών.



Φιλαρμονική Δήμου Φιλιατών
1929-2019....90 Χρόνια Ιστορίας!!!
Αγαπητοί φίλοι, ο Μουσικός Αύγουστος έφτασε, και μαζί του μια σειρά Επετειακών Συναυλιακών Εμφανίσεων της Φιλαρμονικής Φιλιατών, με Συμπράξεις, Ιστορικά Αφιερώματα κ.α...
Ξεκινάμε την Δευτέρα 5 Αυγούστου 2019, στη Λεπτοκαρυά Θεσπρωτίας καλεσμένοι στην 4η ΓΙΟΡΤΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ της Ομοσπονδίας Μουργκάνας, ώρα 21:00 παρουσιάζοντας το έργο και την Ιστορία της Φιλαρμονικής Φιλιατών εδώ και 90 χρόνια, αλλά και ποικίλο μουσικό πρόγραμμα που θα ακολουθήσει.
Η παρουσία σας θα μας τιμήσει ιδιαιτέρως!!!

Δευτέρα 24 Ιουνίου 2019

Και πάλι ν’ ανταμώσουμε… στη Γλούστα, στον ΑΪ Γιάννη!!!






Με τη δέουσα λαμπρότητα και θρησκευτική ευλάβεια τιμήθηκε σήμερα στη Γλούστα 
το γενέθλιον του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Μετά τη Θεία Λειτουργία και την αρτοκλασία ακολούθησε ημερήσιο πανηγύρι που, αν και η παρουσία κόσμου δεν ήταν η αναμενόμενη λόγω πένθους σε πολλές οικογένειες του χωριού, κράτησε ως αργά το απόγευμα με έντονο κέφι και πολύ χορό.

Το πανηγύρι του χωριού μας, τίμησε ο δήμαρχος Φιλιατών Σπύρος Παππάς που έσυρε το χορό μαζί με το ΔΣ της Αδελφότητας και τον πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας.

Ο πρόεδρος της αδελφότητας, Λάκης Πέλεχας, στο σύντομο χαιρετισμό του ευχαρίστησε τους παριστάμενους, καθώς και τον κ. δήμαρχο, ο οποίος και δεσμεύτηκε δημόσια να εξετάσει το αίτημα της αδελφότητας για παραχώρηση του ξενώνα.

Ιδιαίτερες ευχαριστίες εξέφρασε ο πρόεδρος της αδελφότητας προς την εκκλησιαστική επιτροπή για την σημαντική συνεισφορά της στο πανηγύρι αλλά και προς την παραδοσιακή δημοτική ορχήστρα του Λευτέρη Γκιώκα που με συνέπεια και σεβασμό στην παράδοση τιμά το πανηγύρι και όλες τις εκδηλώσεις της Γλούστας τα τελευταία πολλά-πολλά χρόνια!

Χρόνια Πολλά σε όλες και όλους τους Γλουστινούς 
και τους φίλους του χωριού μας!!!








Πέμπτη 13 Ιουνίου 2019

Κανονικά και φέτος το πανηγύρι του Αϊ Γιάννη στη Γλούστα








Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, σας προσκαλούμε στις διήμερες εκδηλώσεις
που θα γίνουν στο όμορφο χωριό μας, τη Γλούστα, στις 23 και 24 Ιουνίου.

Με την ευκαιρία της εορτής του Αϊ Γιάννη του Πρόδρομου, 
ελάτε να χορέψουμε και να γλεντήσουμε στο πανηγύρι
 του χωριού μας 
με την παραδοσιακή ορχήστρα του Λευτέρη Γκιώκα.


Την Κυριακή 23 Ιουνίου, το απόγευμα
και τη Δευτέρα 24 Ιουνίου, το πρωί. 










Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 2018

Εκλογές για νέο Δ.Σ. στην Αδελφότητα Κεφαλοχωρίου





Αγαπητές και αγαπητοί συγχωριανοί, Γλουστινές και Γλουστινοί,

είναι κοινή διαπίστωση πως η Αδελφότητά μας – όπως και οι περισσότερες αδελφότητες – διανύει μία περίοδο δύσκολη και βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο. Έχουμε ιερό καθήκον να προσέλθουμε όλοι οι απόδημοι στη Γενική Συνέλευση και να συμμετάσχουμε ενεργά, καταθέτοντας με υπευθυνότητα  τις προτάσεις και τις ιδέες μας, για να ενισχύσουμε και να βελτιώσουμε τις προσπάθειες για την ενδυνάμωση της Αδελφότητάς μας.
Οφείλουμε όλοι μας, να αντιληφθούμε ότι είμαστε πλέον λίγοι και δεν περισσεύει κανείς!
Γι’ αυτό επιβάλλεται, όσο ποτέ άλλοτε, να συμβάλλουμε με τη συνεχή παρουσία και δράση μας προκειμένου να κρατηθεί ζωντανή η Αδελφότητα, διότι είναι το νήμα που μας συνδέει με τη γενέθλια γη των προγόνων μας.
Γι’ αυτό απευθύνουμε θερμή παράκληση προς όλες και όλους ανεξαιρέτως τους χωριανούς που διαμένουν στο λεκανοπέδιο Αττικής, να ανταποκριθούν στο κάλεσμα του απερχόμενου Διοικητικού Συμβουλίου της Αδελφότητας και να δώσουν το παρόν στη Γενική εκλογο-απολογιστική Συνέλευση που θα πραγματοποιηθεί:

Την Κυριακή 13 Ιανουαρίου 2019, στις 10:30 το πρωί, 
στα γραφεία της Ομοσπονδίας Μουργκάνας, Γερανίου 44 
(κοντά στην πλατεία Ομονοίας) 
στον 5ο όροφο.

Να πάμε όλοι. Να μην λείψει κανείς!!!

Επίσης, σας ενημερώνουμε πως μετά το πέρας της Γενικής Συνέλευσης
θα κόψουμε την πρωτοχρονιάτική πίτα μας.


Ο καινούριος χρόνος να δώσει σε όλες και όλους
υγεία, χαρά, αισιοδοξία, δύναμη και αγάπη!

Ο πρόεδρος και το Δ.Σ.
της Αδελφότητας Κεφαλοχωρίου Φιλιατών Θεσπρωτίας
«ο Πρόδρομος»




Πέμπτη 29 Νοεμβρίου 2018

Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά των χωριών της Μουργκάνας


«Λίστα, Γλούστα, Κουρεμάδι, 

σήκωσ' την ποδιά και βάρει»






Το SearchCulture.gr είναι ο Ελληνικός Συσσωρευτής Ψηφιακού Περιεχομένου Πολιτιστικής Κληρονομιάς, o ενιαίος πολιτιστικός πληροφοριακός χώρος που ανέπτυξε το ΕΚΤ με πρωτοβουλία και σε συνεργασία με το Ε.Π. "Ψηφιακή Σύγκλιση" για την συγκέντρωση και ενοποίηση του συνόλου του Ελληνικού Ψηφιακού Πολιτιστικού Αποθέματος που παράγεται από φορείς με Δημόσια χρηματοδότηση.
Στόχοι του εγχειρήματος είναι η ελεύθερη κεντρική πρόσβαση και ενιαία διάθεση ψηφιακών πολιτιστικών πόρων -στο πλαίσιο των πολιτικών που ακολουθούν οι φορείς παραγωγής τους- η ανάδειξη και διασύνδεση τους, η ασφαλής διαφύλαξή τους και η ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Europeana σε συμφωνία με εθνικές και ευρωπαϊκές προτεραιότητες.



Tο ΕΚΤ αναδεικνύει την πολιτιστική μας κληρονομιά στον δημόσιο ψηφιακό χώρο μέσω σύγχρονων τεχνολογιών και υποδομών και διασφαλίζει στο διηνεκές το αποτέλεσμα μεγάλων έργων ψηφιοποίησης που χρηματοδοτούνται με δημόσιους, αλλά και ιδιωτικούς πόρους, προς όφελος της ευρύτερης κοινότητας.

Δευτέρα 12 Νοεμβρίου 2018

«Εκεί ψηλά στη Μουργκάνα», Δημ. Σαφίκος

[Σπύρος Παπαθανασίου: Στην... Λίστα του Δημήτρη Σαφίκου. ]
Ο Δημήτρης Σαφίκος μετά από το πρώτο δίτομο σημαντικό έργο του «Λίστα: οκτώ γενιές» αφιερωμένο στις φάρες της Λίστας, χωριό της Μουργκάνας της επαρχίας Φιλιατών Θεσπρωτίας, συνεχίζει την προσπάθειά του με το βιβλίο του με τίτλο «Εκεί ψηλά στη Μουργκάνα». Ένα βιωματικό λαογράφημα - κοινωνιογράφημα, αφιερωμένο επίσης στη Λίστα που έρχεται να μας εισαγάγει ολοκληρωτικά με μεγάλη ευαισθησία και αγάπη στον κόσμο του λαϊκού πολιτισμού της ιδιαίτερης πατρίδας του.

Το καινούργιο βιβλίο του συλλογέα, αποτελείται από τρεις ενότητες. Η πρώτη ενότητα περιλαμβάνει, μεγάλο αριθμό αποσπασμάτων από διηγήματα και άλλα λογοτεχνήματα Λιστινών συγγραφέων μεταξύ των οποίων και του ευρύτερα γνωστού πολυβραβευμένου Φάνη Μούλιου, δείχνοντας ότι οι Λιστινοί ασχολήθηκαν επιτυχώς και με τη λογοτεχνία. Το υπόλοιπο μέρος αυτής της ενότητας αναφέρεται στην καθαυτή λαογραφία του χωριού: νανουρίσματα, ευχές, κατάρες, ύβρεις, παιχνίδια, διατροφή κλπ., ενώ ένα άλλο τμήμα αναφέρεται στα τοπωνύμια, στις τοποθεσίες, στα επαγγέλματα και στις γεννήσεις (υλικό προερχόμενο από τα αρχεία της κοινότητας).

Αναφορικά με τα νανουρίσματα, και τις ευχές ο συγγραφέας δηλώνει ότι τα περισσότερα στοιχεία προέρχονται από τη μητέρα του ή από βιώματά του, καθώς και από πληροφόρηση των χωριανών του. Ακολούθως μας λέει: «μέσα σ’ αυτό το μικρό (μεγάλο) κόσμο, μέσα σε αυτή την κοινωνία της φτώχειας και της μιζέριας, του ταξιδεμού, της υποανάπτυξης και των τραγικών πολλές φορές συνθηκών διαβίωσης, δεν έλειψαν ο ενθουσιασμός, η χαρά, η λύπη, ο πόνος, τα βάσανα και πολλά ακόμη». Στην ίδια ενότητα περιλαμβάνονται και τα παιδικά παιχνίδια (βεζίρης ή κότσι, γαϊδάρα, γκουλιάρας - είδο τραμπάλας, κούτουλας, καλυβίτσια κ.ά.).

Στο μέρος αυτό βοηθήθηκε ιδιαίτερα από τον Χρήστο Κιτσιανό. Ακολουθούν τα παρατσούκλια (παρωνύμια). Ενδιαφέρουσα παρατήρηση ότι ένας άνδρας έχει πάρει παρατσούκλι από χαϊδευτικό όνομα της μητέρας του. Κάτι που επιβεβαιώνει γενικότερες διαπιστώσεις στον ελληνικό χώρο για αυτή τη συνήθεια που οδηγεί συχνά σε μητρωνυμικές γενιές (φάρες).

Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2018

Οι Γλουστινοί στον πόλεμο του '40

Όπως όλοι οι Ηπειρώτες έτσι και οι Γλουστινοί πρωτοστάτησαν, προμαχούντες των άλλων Ελλήνων, και θεμελίωσαν με τον αγώνα τους το έπος του 1940. Πολλοί ήταν εκείνοι που πήραν μέρος στον ελληνοϊταλικό πόλεμο στα βουνά της Ηπείρου.


Στο βιβλίο του Δημ. Σαφίκου, σελ. 244-245, γίνεται αναφορά σε δύο Γλουστινούς που πήραν μέρος σ' αυτόν τον πόλεμο:


  • Στον Σωτήριο Μούτσο δεκανέα του 85ου Σ.Π., δάσκαλο στη Γλούστα, ο οποίος επιστρατεύτηκε το φθινόπωρο του 1940 και φονεύτηκε την Πέμπτη, 30 Ιανουαρίου 1941, ημέρα των Τριών Ιεραρχών, στο ύψωμα 1410 (Γκολέμι) στο Τεπελένι, και

  • στον Ιωάννη Τσοπόκη, τον οποίο η πρώτη μέρα του πολέμου τον βρήκε να αμύνεται του πατρίου εδάφους στον Αμπελώνα (Πόβλα) της Μουργκάνας. Για τον δεύτερο, αναφέρει σχετικά στο δελτίο πνευματικής ενημερώσεως της Ηπειρωτικής Εταιρίας, στο τεύχος 110, σελ. 405 ο Σπύρος Θ. Χρηστίδης: "Εγώ παράμεινα στην παρυφή και μαζί με τους στρατιώτες Τσοπόκη, Κωσταγγέλη και έναν-δύο άλλους βάζαμε συνεχώς προς το "Εικόνισμα" για να μην προσπεράσουν οι Ιταλοί. Ύστερα ένας-ένας κατεβήκαμε προς την εκκλησία."

Βαρύς ήταν επίσης και ο φόρος αίματος που πλήρωσε η Γλούστα, με τα παιδιά της που έχασαν τη ζωή τους, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου που διεξήχθη σφοδρότατος στα αιματοβαμμένα βουνά της Μουργκάνας.

Ας είναι το αίμα αυτών των ηρώων το τελευταίο που χρειάστηκε να χυθεί για την υπεράσπιση της πατρίδας και η μνήμη τους να μείνει άσβηστος φάρος που θα φωτίζει για πάντα στο μέλλον, το δρόμο της ειρήνης και της αδελφοσύνης όλων μας!

Ο Γλουστινός δάσκαλος Σωτήριος Μούτσος, ήρωας του πολέμου '40 - '41

ΣΩΤΗΡΗΣ ΝΙΚ. ΜΟΥΤΣΟΣ (1910-1941)
Ήρωας του έπους του 1940

Ο Σωτήρης Νικ. Μούτσος, έπεσε στο ύψωμα Γκολέμι 1410 στο Τεπελένι, την Πέμπτη 30η Ιανουαρίου 1941.
Ήταν 30 ετών, έφεδρος δεκανέας Πεζικού του 85ου Συντάγματος της 8ης Μεραρχίας.

Κατάγετο από την Γλούστα (Κεφαλοχώρι) της επαρχίας Φιλιατών Θεσπρωτίας. Την δεκαετία του 1930 υπηρέτησε ως δάσκαλος στα χωριά του τόπου του: Νεροχώρι, Πηγαδούλια, Κοκκινιά, Φοινίκι και από την 26η Αυγούστου 1935 μέχρι του θανάτου του στο Δημοτικό Σχολείο της Γλούστας.

Τέσσερις μήνες μετά τον θάνατό του, η γυναίκα του Σταματία Ματθαίου Πλόκα, από την Λίστα Φιλιατών, γέννησε την κόρη του Σωτηρία (Ρούλα) η οποία πήρε το όνομά του.

[Πηγή: Γενικό Επιτελείο Στρατού, Δ/νση Ιστορίας Στρατού,
“Αγώνες και νεκροί του ελληνικού στρατού κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο 1940-45” αφιερώνεται στους ηρωικούς νεκρούς μας κατά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο, σελ. 302]

Τη φωτογραφία μού έδωσε η κόρη του, επίσης δασκάλα,
Σωτηρία Μούτσου-Χίνου την οποία ευχαριστώ θερμά.

Παρασκευή 14 Σεπτεμβρίου 2018

Του Σταυρού σήμερα, μεγάλη μέρα για τη Γλούστα και το Μαυρονόρος!


Το Μαυρονόρος και οι Μαυρονορίτες αποτελούν κομμάτι της Γλούστας και βέβαια αδιάψευστη ιστορική μαρτυρία αποτελεί το μνημείο που στήθηκε  μπροστά από την εκκλησία του Αϊ-Γιάννη, το οποίο κατασκευάστηκε από τους Μαυρονορίτες και θυμίζει σε όλους πως στο σημείο αυτό το 1866, στις 14 Σεπτεμβρίου - την ημέρα του Σταυρού - 40 οικογένειες από τη Γλούστα, το Γαρδίκι, τα Βορτόπια και τα Τσιμπουκάτικα (Λέκουφα) άφησαν τα χωριά τους και τα σπίτια των προγόνων τους και εγκαταστάθηκαν στο Μαυρονόρος, στις πλαγιές του Κασιδιάρη, βουνού αντικρινού της Μουργκάνας.

Ο Μαυρονορίτης Γιάννης Θ. Μούτσιος στο βιβλίο του: «ΤΑ ΠΑΝΩΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΡΓΚΑΝΑΣ», Γιάννενα 1998, αναφέρει σχετικά:
…Οι κάτοικοι του Μαυρονόρους διατηρούν και σήμερα τους δεσμούς τους με τα πατρογονικά χωριά, αρκετοί απ’ αυτούς έχουν τα ίδια επώνυμα και συμμετέχουν σε κοινές εκδηλώσεις. Σε ανάμνηση μάλιστα του γεγονότος του αποχωρισμού στήθηκε από τους Μαυρονορίτες, στην εκκλησία του Αϊ- Γιάννη στη Γλούστα, αναμνηστική πλάκα που αναφέρει τα εξής:

ΑΠΟ ΕΔΩ ΞΕΚΙΝΗΣΕ
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΑΥΡΟΝΟΡΟΥΣ
ΤΟ 1866 ΣΤΟ ΣΗΜΕΙΟ ΤΟΥΤΟ
ΕΓΙΝΕ Ο ΧΩΡΙΣΜΟΣ
Η ΠΛΑΚΑ ΤΟΥΤΗ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ
ΤΩΝ ΜΑΥΡΟΝΟΡΙΤΩΝ (24-6-1979)

Τη δραματική αυτή φυγή των κατοίκων των 16 χωριών απαθανάτισε η δημοτική μούσα με τον καλύτερο τρόπο στο παρακάτω δημοτικό τραγούδι, που διέσωσε ο Ελ. Μούτσιος στο προαναφερόμενο βιβλίο του:

«Στην Πλάκα και στην Πλόκιστα Τούρκος να μη πατήσει,
το βάλανε πέντε χωριά, πέντε κεφαλοχώρια,
η Λίστα και ο Τσαμαντάς, ο Λιας και το Μπαμπούρι,
της Γλούστας τα κακά θεριά Τούρκο δεν προσκυνάνε,
σηκώθηκαν και φύγανε, στο Μαυρονόρος πάνε».